هزار مقاله

مقالات مهم و مقالات به روز.با هزار مقاله به روز باشید

بُعد (در فارسی دورامون^[۱]، وامون^[۲] یا دورا^[۳]) در معنی عادی به یک اندازه یا پارامتر گفته می‌شود که برای تعریف ویژگی‌های یک جسم به آن نیازمندیم، برای نمونه درازا، پهنا، بلندا و ژرفنا. برای بیان این اندازه‌ها در فارسی از واژه‌های عربی طول، عرض، ارتفاع و عمق هم استفاده می‌شود.

یکلای ایوانوویچ لوباچفسکی (به روسی: Никола́й Ива́нович Лобаче́вский){فرزند پراسکوفیا الکساندروفنا و ایوان ماکسیموویچ لباچفسکی} (زاده ۱۱ آذر ۱۱۷۱ / ۱ دسامبر ۱۷۹۲ {۲۰ نوامبر در } در استان نیژنی نووگورود (اکنون امپراتوری روسیه - درگذشته ۴ اسفند ۱۲۳۵ / ۲۴ فوریه ۱۸۵۶ در قازان)، ریاضی‌دان روس.

لوباچفسکی، هر چند دربارهٔ موضوعات متنوعی از قبیل مکانیک، اخترشناسی، نظریهٔ احتمالات، تحلیل ریاضی (آنالیز)، و جبر پژوهش کرد و مقاله و کتاب نوشت اما نام او را فعالیت در زمینهٔ هندسه و ابداع هندسهٔ نااقلیدسی در تاریخ ماندگار کرد.

امروزه اغلب هندسه هذلولوی را به نام او می‌نامند.

ترمودینامیک (به انگلیسی: Thermodynamics) شاخه ای از علوم طبیعی است که به بحث راجع به گرما و نسبت آن با انرژی و کار می پردازد. ترمودینامیک متغیرهای دما، انرژی داخلی، آنتروپی و فشار ) را برای توصیف حالت مواد تعریف و چگونگی ارتباط آن ها و قوانین حاکم بر آن ها را بیان می نماید. ترمودینامیک رفتار میانگینی از تعداد زیادی از ذرات مکانیک آماری نیز می توان بدست آورد.

ترمودینامیک موضوع بخش گسترده ای از علم و مهندسی است - همانند : موتور، گذار فاز، واکنش های شیمیایی، پدیده های انتقال و حتی سیاه چاله ها- . محاسبات ترمودینامیکی برای زمینه های فیزیک، شیمی، مهندسی شیمی، مهندسی هوافضا، مهندسی مکانیک، زیست شناسی یاخته، مهندسی پزشکی، دانش مواد و حتی اقتصاد لازم است.

پیوند یونی نوعی از پیوند شیمیایی است که برپایه نیروی الکترواستاتیک بین دو یون با بار مخالف شکل می‌گیرد.

ترکیبات یونی متشکل از تعداد زیادی آنیون و کاتیون هستند که با طرح معین هندسی در کنار هم قرار گرفته‌اند و یک بلور بوجود می‌آورند. هر بلور، به سبب جاذبه‌های منفی ـ مثبت یونها به هم، نگهداشته شده است. فرمول شیمیایی یک ترکیب یونی نشانه ساده‌ترین نسبت یونهای مختلف برای به وجود آوردن بلوری است که از نظر الکتریکی خنثی باشد.

گاه اتمها برای رسیدن به آرایش گاز نجیب (آرایش هشتایی) به جای از دست دادن یا گرفتن الکترون آنها را میان خود به اشتراک می گذارند. در این حالت میان دو اتم پیوندی به وجود می آید که به آن  پیوند کووالانسی می گویند. به عنوان مثال ترکیبی مانند ید ( _۲I) از به اشتراک گذاشته شدن زوج الکترون پیوندی میان دو اتم  حاصل شده است. به چنین ترکیبهایی که از مولکوهای جدا از هم تشکیل شده اند، ترکیبهای مولکولی می گویند.

برای دیدن کامل مطالب حتما به ادامه ی مطلب مراجعه فرمایید.

اتم‌ها در مولکولها توسط پیوندهای کووالانسی کنار هم نگه داشته شده‌اند. اما پرسش این است که مولکولها در حال مایع و جامد توسط چه نیرویی به سوی یکدیگر جذب می‌شوند، نیروهایی که مولکولهای یک ماده را در حالت مایع یا جامد به همدیگر ارتباط می‌دهد به نیروهای بین مولکولی معروف است.

نیروهای بین مولکولی بین مولکولهای قطبی با نیروهای بین مولکولی بین مولکولهای غیرقطبی باهم تفاوت دارند. معمولاً نیروهای بین مولکولی به نام نیروهای واندروالسی معروفند. وجود این نیروها در بین مولکولها باعث می‌شود که یک ترکیب جامد مولکولی شکل معینی داشته باشد و با غلبه بر این نیروها بتوان آن را به حالت مایع درآورد.

اکسی توسین (به انگلیسی: Oxytocin)

نامهای تجارتی : Oxytip - Pitocin -Syntocinon

رده درمانی: محرک انقباضات رحمی، محرک ترشح شیر

رده فارماکولوژیک: هورمون اشکال دارویی: آمپول ۵ واحد در سی سی (یک سی سی) و آمپول ۱۰ واحد در سی سی

به ادامه ی مطلب بروید

سنین ۱۲ـ۹ سالگی برای بسیاری از نوجوانان به معنی مرحله‌ای جدید از زندگی است که با تغییرات ویژه‌ای در بدن آشکار می‌شود. در این دوره باید آمادگی‌های لازم در مورد بلوغ جنسی و تغییرات ناشی از آن (به‌ویژه در دختران) ایجاد شود.

محمدرضا پهلوی (۴ آبان ۱۲۹۸ خورشیدی در تهران – ۵ مرداد ۱۳۵۹ خورشیدی در قاهره) معروف به محمدرضا شاه پهلوی، ملقب به شاهنشاه، آریامهر به‌معنای خورشید آریاییان و بزرگ ارتشتاران، دومین شاه سلسلهٔ پهلوی و واپسین پادشاه ایران (۲۵ شهریور ۱۳۲۰ – ۲۲ بهمن ۱۳۵۷) بود. وی حاصل ازدواج رضاشاه و تاج‌الملوک آیرملو بود.

برخی از سلول‌های تیرویید به نام سلولهای C یا سلولهای پارافولیکولار، هورمونی پروتئینی به نام کلسی تونین را ترشح می‌کنند که برخلاف هورمون پاراتیروئید (PTH) غلظت خونی کلسیم را کاهش می‌دهد. البته تاثیر این هورمون بر متابولیسم کلسیم در بدن انسان خیلی زیاد نیست.کلسی تونین در روده (کاهش جذب کلسیم)، استخوان (مهار فعالیت سلول استئوکلاست و فعال کردن سلول استئوبلاست)، کلیه (افزایش دفع کلسیم و دفع فسفر) تاثیرگذار است.

مکتب فیثاغوری یکی از مکاتب فلسفی پیشاسقراطی بود که توسط فیثاغورس بنیان نهاده شد.

فیثاغورس از شاگردانش انجمنی در شهر کُرُتُن در جنوب ایتالیا تشکیل داد. او در آنجا نه تنها به آموزش ریاضیات می‌پرداخت، بلکه از ریاضیات نتایج فلسفی و عرفانی می‌گرفت.

باید دانست که پیروان فیثاغورس تمام نظریاتشان را به «استاد» نسبت می‌دادند؛ و بنابراین مشخص نیست که چه اندازه از آیین فیثاغوری از خود فیثاغورس، و چه اندازهٔ آن از شاگردانش است.

وقتی می توانیم از مبدأ وجود یک موجود صحبت کنیم، که چنین مبدء ای داشته باشه... در رابطه با موجودات ممکن (مخلوقات، آسمان، زمین، کوه ها، انسان ها و حیوانات و ...) طرح این سوال صحیحه ... اما در رابطه با ذات احدیت که واجب الوجوده، بی معنی خواهد بود ... چون خداوند مبداء وجودی نداره، بلکه بوده و هست. این سوال که: پس خدا از کی بوده؟! ... این حد گذاری، در حیطه ذهنی خودمونه، محدوده ذهنی ما بسیار محدوده، لذا ظرفیت تصور این که خدا بوده و هست رو نداره. چون ما هم از مخلوقاتی هستیم که، نیازمند به خالقمون می باشیم.
با این حال می گوییم: خدا هستی نامحدوده یعنی موجود هست... اما این نامحدود، در ذهن محدودمون تصور نمی شه لذاست که همواره این سوال برای بشر بوده که خدا چیه؟ ... خدا آفریدگار جهانه و همه کمالات را داراست... اگر چیستی خداوند برای ما قابل تصور بود، دیگه هستی او عین ذاتش نمی بود. عین ذاتی که تصورش برای مخلوقات محاله پس ممکنات و مخلوقاتی که از او هستی گرفته اند این قابلیت رو ندارند که هستیشو درک کنند. البته بسیاری مسائل درباره خداوند متعال وجود داره که فهم و پذیرش اون، نیاز به تحصیلات عالی و مقدمات زیادی داره و به این سادگی برای همه افراد قابل درک نیست...

دیابت بیمزه یک اختلال نادر در سیستم هورمونی است که در آن اغلب کمبود هورمون آنتی‌دیورتیک (ضدادراری) (ADH) که به طور طبیعی از غده هیپوفیز ترشح می‌شود را داریم . این اختلال هیچ ارتباطی با افزایش قند خون ندارد و فقط به خاطر افزایش حجم ادرار با دیابت مشابهت دارد . این کمبود می‌تواند به علل زیر ایجاد شود: صدمه به سر که منجر به آسیب رسیدن غده هیپوفیز شود، تومور غده هیپوفیز، سایر تومورهای مغزی که به غده هیپوفیز فشار وارد آورند، عفونت مغز مثل آنسفالیت یا مننژیت، یکی از عوارض شایع پس از جراحی هیپوفیز، خونریزی درون جمجمه، آنوریسم (بیرون‌زدن دیواره رگ‌ها) . سایر علل دیابت بی مزه بیماری کلیه ( دیابت نوروژنیک که کلیه به هورمون ADH پاسخ نمی‌دهد ) و حاملگی (که جفت وازوپرسیناز ترشح می کند که نقص در هیپوتالاموس است) می باشند .

دستگاه عصبی یا سیستم عصبی یا سامانهٔ عصبی (Nervous System) در بدن جانوران به هماهنگی فعالیت‌های ماهیچه‌ها پرداخته، اندام گوناگون را تحت نظارت درآورده، و ایجاد و توقّف ورودی‌های مربوط به حواس مختلف را باعث می‌شود. وظیفه کنترل اعمال بدن بر عهدهٔ دو سامانهٔ عصبی و غده‌ای درونی می‌باشد، که از این میان، سامانهٔ عصبی، از یاخته‌های عصبی و یاخته‌های کمکی تشکیل شده‌است.

نجوم رصدی بررسی حرکات سیاره‌ها قمرها و دیگر اجرام سامانه خورشیدی است. مطالعه این حرکات با چشم غیر مسلح نیز ممکن است و کپلر قوانین سه گانه خود را از این راه به دست آورده است.

جنگ جهانی دوم، جنگی فراگیر بین سپتامبر ۱۹۳۹ تا اوت ۱۹۴۵ بود. این جنگ بسیاری از کشورهای جهان را درگیر کرد تا جایی که دو دسته از کشورهای مختلف به نام‌های متّحدین و متّفقین به وجود آمد. این گسترده‌ترین جنگ جهان است که در آن بیش از ۱۰۰ میلیون نفر جنگیدند. در طول این جنگ کشورهای مختلف تمام توان اقتصادی و علمی خود را بر محور ساخت تسلیحات جنگی متمرکز کردند. این جنگ همچنین باعث کشتارهای جمعی از جمله هولوکاست و بمباران هسته‌ای هیروشیما و ناکازاکی شد. در طول جنگ جهانی دوم بیش از ۷۰ میلیون نفر کشته شدند که این آمار خونین‌ترین درگیری انسان در طول تاریخ بشریت است.

منظومهٔ شمسی، منظومهٔ خورشیدی یا سامانهٔ خورشیدی (به انگلیسی: Solar System)‏ سامانه‌ای متشکل از یک ستاره به نام خورشید و اجرام آسمانی است که در مدارهایی پیرامون آن می‌گردند.

• هوویت و اسو بمپاه(Howitt & Owusu _Bempah) (۱۹۹۰) شواهد و مدارک معتبری در ارتباط با وجودِ برخی تعصباتِ نژادی در روانشناسی ارائه کردند. آن‌ها پس از بررسیِ تمامیِ مباحثِ مجله‌های روانشناسی اجتماعی و کلینیکی بریتانیا طی سالهای ۱۹۶۲ تا ۱۹۸۰ با نهایتِ حیرت دریافتند که در بررسیِ شخصیتیِ افرادِ فرهنگ‌های غیر غربی از تست‌های غربی که هیچ تناسبی با فرهنگ‌های مذکور نداشتند استفاده شده‌است. همانطوری که آنها نشان داده‌اند: «هیچ تلاشی در جهتِ فهمِ ساختارهای شخصیتیِ فرهنگ‌های دیگر (مثلاً غنایی‌ها و یا چینی‌ها) از طریقِ دیدگاه‌های موجود در همان فرهنگ‌ها صورت نگرفته‌است و آنچه ارائه شده‌است بررسی این فرهنگ‌ها با ملاک‌های غربی و نامربوط بوده‌است.» ^[۱]
• اوسو بمپاه و هویت (۱۹۹۴) مدارکِ آشکاری از تبعیضِ نژادی در متونِ مشهورِ روانشناسیِ آتکینسون، آتکینسون، اسمیت و بم (۱۹۹۳) یافتند. آنها نشان دادند که آتکینسون و دیگران، فرهنگ‌ها را بر مبنای غربی بودن یا غربی نبودن دسته بندی کرده‌اند. در تقسیم بندیِ آنها تمامیِ فرهنگ‌های غربی در یک گروه و بقیهٔ فرهنگ‌های جهان در گروه دیگر قرار می‌گیرند. آنها همچنین متوجه شدند که در بررسی قبایلِ آفریقایی هیچ گونه تلاشی جهتِ مشخص نمودنِ اینکه کدامیک از قبایلِ آفریقایی موردِ مطالعه هستند صورت نگرفته‌است.هوویت و اوسو بمپاه (۱۹۹۴) چنین نتیجه گرفتند : «آتکینسون و دیگران (۱۹۹۳) فرهنگ‌های دیگر را بر مبنای تکنولوژی و دستاوردهای فرهنگی اروپا و آمریکا ارزیابی کرده‌اند». به گفتهٔ آنها «فرهنگ‌هایی که دارای استانداردهای مستبدانهٔ اروپامحور نیستند اغلب با عناوینِ «ابتدایی»، «توسعه نیافته» و یا در بهترین حالت، «در حال توسعه» توصیف می‌شوند. در این دسته بندیِ نژاد پرستانه، تمامیِ اخلاقیات، آیین‌های قومی - مذهبی، و... نادیده انگاشته شده‌اند. این نوع نگرش نتیجه‌ای جز برتر شمردنِ سفیدپوستان و تاییدِ شیوه‌های زندگی آنها و از طرفِ دیگر محرومیتِ سیاه‌پوستان و دیگر اقلیت‌ها و تحقیر فرهنگِ ایشان به همراه نداشته‌است.»

 وُستوک (به روسی: Восток)‏ به معنای شرق، نام خانواده‌ای از فضاپیماهای مدارگَرد است که در چارچوب برنامه سفر انسان به فضا در شوروی طراحی و ساخته شدند. طراحان این فضاپیما سرگئی کارالیوف و کریم کریموف بودند.

در ماموریت وستوک که درسال 1958 تا 1963 در شوروی انجام می شد هر فضاپیما یک سرنشین را به فضا می برد اهداف این برنامه بسیار شبیه به برنامه مرکوری بود و دانشمندان روس هم به جمع آوری داده هایی درباره انجام عملیات در گرانش صفر می پرداخند.افزون بر این روس ها به بررسی مربوط به ملاقات های فضایی و مربوط به دنبال کردن بیش از یک فضاپیما در آن واحد پرداختند.

شرارهٔ خورشیدی از انفجار بزرگ در اتمسفر خورشید بوجود می‌آید و باعث آزاد شدن انرژی در حد شش ضربدر ۱۰ بتوان ۲۵ ژول می‌شود.(که در حدود یک ششم انرژی خروجی از سطح خورشید در هر دقیقه‌است.) این پدیده در سایر ستارگان هم دیده می‌شود که به آن‌ها نیز شرارهٔ ستاره‌ای گفته می‌شود. شرارهٔ خورشیدی کلیهٔ لایه‌های سطح خورشید شامل شیدسپهر، تاج خورشیدی و فام‌سپهر)را مورد تاثیر قرار می‌دهد و باعث گرم شدن پلاسما تا چندین میلیون درجهٔ کلوین می‌شود. همچنین باعث سرعت یافتن الکترونها و پروتونها و ینهای سنگین تا نزدیکی سرعت نور می‌شود. همچنین اشعه‌ای را تولید می‌کند و لایه‌های الکترومغناطیس را ایجاد می‌کند که شامل کلیهٔ امواج الکترومغناطیس می‌باشد. از امواج رادیویی تا اشعهٔ گاما. شراره‌ها انرژی خود را از آزاذ سازی انرژی مغناطیسی ذخیره شده در تاج خورشیدی را تبدیل به انرژی کند.