با منی اشتباه نشود.
اسپرم | |
---|---|
A sperm cell attempts to penetrate an fertilize it. | |
بخشهای اسپرم | |
لاتین | spermatozoon |
subject #258 1243 | |
در سرعنوانهای موضوعی پزشکی | Spermatozoa |
اِسپِرم یا نر یاخته به یاختههای جنسی جانور نر میگویند که در غدههای جنسی تولید میشود.
اسپرم یا اسپرماتوزوآی بالغ یاختهٔ جنسی (گامت) جنس نر در بیشتر جاندارانی است که به روش جنسی بارور میشوند. اسپرم تکدسته است.
در انسان اسپرم در خایه آغاز به ساخته شدن میکند و پس از تکامل در برخایه، با منی از بدن خارج میشود. اشکال در ساخت یا آزادسازی اسپرم میتواند موجب ناباروری مردان شود.
بر پایهٔ برخی پژوهشها تولید اسپرم در همهٔ جانداران به ۶۰۰ میلیون سال پیش برمیگردد. تولید اسپرم در همهٔ جانداران تحت تاثیر ژنی به نام بول (به انگلیسی:Boule) است. این ژن در طی تکامل انسان از آغاز تا کنون بیتغییر باقی ماندهاست و در همهٔ جانداران وجود دارد.
تولید اسپرم
در انسان با فرا رسیدن زمان بلوغ، ساخت همیشگی اسپرم در خایهها با سرعت حدود ۱۲۵ میلیون اسپرم در روز آغاز میشود. اسپرمها در اطراف دیـوارههای لولههای سمینیفر تکامـل پیـدا مــیکنند و دمهای آنها که آنها را قادر به شنا کــردن مـیکـنند، بـه سمت مرکز لولهها قرار میگیرند. اسپرم بالغ در یک لولهٔ پیچ در پیچ به نام برخایه که پشت هر خایه جای دارد، نگهداری میشود. سرانجام اسپرمها یا در طی فعالیت جنسی با انزال بیرون میروند و یا به داخل بدن بازجذب میشوند.[۲]
کاهش تولید
از دلایل کاهش تولید اسپرم در مردان میتوان به کشیدن سیگار، اضافه وزن، تغذیه و هر چه باعث گرم شدن بیضهها شود که میتوان به نشستن طولانی مدت اشاره کرد. همچنین ورزش تاثیر بسیاری بر تولید اسپرم دارد به نحوی که مردانی که در طول روز بیش از ۱۵ ساعت تحرک دارند حدود ۷۳ درصد نسبت به مردان کم تحرک اسپرم تولید میکنند. کاهش تولید اسپرم در مردان لزوما به ضعف قدرت باروری منجر نمیشود.[۳]