<-PollName->
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
حسابان یا حساب دیفرانسیل و انتگرال یکی از شاخه‌های اصلی ریاضیات است. این رشته از تحول جبر و هندسه ناشی شده‌است. حسابان خود دو شاخه اصلی دارد: حساب فاضله (یا حساب دیفرانسیل) و حساب جامعه (یا حساب انتگرال.) گوتفرید لایبنیتس و ایزاک نیوتون به طور همزمان و مستقل این حساب را کشف و طراحی کردند اما علائمی که امروزه در این حساب استفاده می شود از ابداعات لایبنیتس است.
ام‌گذاری
این رشته را در زبان انگلیسی calculus می‌خوانند. واژه «کلکول» اصلاً از زبان یونانی آمده و به معنای ریگ و قلوه سنگ است. نام این رشته یادگار دورانی است که یونانیان با چیدن ریگ بر زمین مفاهیمی در حساب و هندسه را نمایش می‌دادند.
در گذشته در فارسی به این رشته «حساب جامعه و فاضله»، «جبر» و نیز «حساب دیفرانسیل و انتگرال» گفته می‌شد. در سال‌های اخیر واژه «حسابان» به‌کار می‌رود که اشاره به دو شاخه فرعی این رشته دارد.
اخیرا واژه افماریک نیز برای calculus پیشنهاد شده‌است. واژهٔ افماریک ریشه در فعل افماردن (اف + ماردن) دارد که ستاک مار (به معنی حساب کردن، شمردن، به یاد داشتن) در واژگان شمار و آمار به ستاک مر در زبان اوستایی بازمی‌گردد. این ستاک (مر) با سانسکریت smr و لاتین memor و یونانی mermera هم‌ریشه است.[نیازمند منبع]
کاربردها
حسابان در بیشتر رشته‌های علمی و فنی کاربرد دارد.
مباحث پایه
- حساب تغییرات یک تابع
- حد (ریاضی)
- مشتق
- کاربردهای مشتق
- انتگرال
- کاربردهای انتگرال معین
- روشهای انتگرال گیری
- توابع هذلولوی
- مختصات قطبی
- دنباله و سری
- سریهای توانی
- بردارها
- توابع برداری و حرکت آنها
- رویهها
- سیستم‌های مختصات و رسم آنها سوال امتحانی حساب و دیفرانسیل و انتگرال